A2Z Education & Consulting:
Vật lý là môn học mà không ít học sinh và sinh viên Việt Nam không những chỉ có đam mê học tập mà còn có khả năng học tập xuất sắc trong lĩnh vực này. Trong lịch sử các cuộc thi Olympic Vật lý quốc tế (IPhO), học sinh Việt Nam cũng có những thành tích rất đáng để tự hào.
Nhưng để hình dung được đâu là những công việc được ứng dụng trong đời sống thực tế của bộ môn này là điều không dễ dàng với nhiều người, đặc biệt là với các bạn học sinh và sinh viên, những người đang ở ngưỡng cửa của sự lựa chọn cho mình một con đường sự nghiệp trong tương lai.
Bài viết dưới đây trên trang USnews.com được A2Z Education chuyển ngữ. Hi vọng sẽ gợi mở thêm cho các bạn đam mê lĩnh vực vật lý những thông tin hữu ích.
Hình ảnh do A2Z Education & Consulting biên tập
Dưới đây là nội dung bài viết.
***
+ Tấm bằng vật lý có thể mở đường đến sự nghiệp của một nhà phát minh, nhà nghiên cứu hoặc giáo viên.
+ Ngành Vật lý bao gồm nhiều lĩnh vực nhỏ hơn như vật lý thiên văn, vật lý sinh học và vật lý hóa học.
Những ứng dụng THỰC TẾ của vật lý – lĩnh vực khoa học tập trung vào sự tương tác giữa vật chất và năng lượng – là nhiều đến mức, khó có thể hình dung được có một công nghệ mà không liên quan đến vật lý theo một cách nào đó.
Những người có bằng Vật lý khi tốt nghiệp sẽ sở hữu các kỹ năng cực kì giá trị về lĩnh vực toán học, phân tích dữ liệu và mô hình dự đoán và thường tìm được công việc với mức lương cao trong thế giới kinh doanh.
Ảnh hưởng của Vật lý đến Xã hội
Các thiết bị cơ học đơn giản như ròng rọc và đòn bẩy, cũng như các máy móc hiện đại phức tạp như máy tính lượng tử và lò phản ứng hạt nhân, sẽ không thể được tạo ra nếu không sử dụng vật lý.
Vật lý là nguồn cội của nhiều phát minh đang tác động to lớn đến cuộc sống hàng ngày của mỗi con người. Có rất nhiều dụng cụ mọi người thường xuyên sử dụng hằng ngày phải dựa vào khoa học vật lý để có thể hoạt động, bao gồm chất bán dẫn, tia laser, tia X, các thiết bị GPS, máy phát vô tuyến và máy quét mã vạch.
Các phương tiện giao thông như ô tô, máy bay và tàu con thoi đã không thể được chế tạo nếu không có sự hỗ trợ từ các chuyên gia vật lý. Vật lý cũng đóng vai trò hữu ích trong các hoạt động quân sự, như ứng dụng trong cách vũ khí được thiết kế. Nhiều nhà khoa học chịu trách nhiệm trong việc phát minh ra bom nguyên tử là các nhà vật lý, và ngày nay các nhà vật lý học còn tham gia vào việc chế tạo vũ khí hạt nhân.
Vật lý là một phần không thể thiếu đối với công cuộc du hành vũ trụ, vì vậy mà một số phi hành gia có bằng cấp trong lĩnh vực này. Ngành học này cũng vô cùng cần thiết cho việc giải thích và tìm hiểu về nguồn gốc và cơ chế của vũ trụ, vì vậy không có gì ngạc nhiên khi các nhà khoa học vũ trụ huyền thoại như Stephen Hawking, Jocelyn Bell Burnell, Carl Sagan và Neil deGrasse Tyson đều từng sinh viên ngành vật lý.
Những nhà vật lý học đã làm thay đổi thế giới
Bất cứ ai đang do dư trước một tấm bằng vật lý và tự hỏi liệu mình có thể sử dụng nó một cách có giá trị hay không thì hãy nghiên cứu đôi chút về lịch sử. Một vài cá nhân thành công nhất mọi thời đại đã từng học ngành vật lý.
Những người nhận bằng vật lý nổi tiếng bao gồm các nhà cải cách huyền thoại như người từng hai lần đoạt giải Nobel, Marie Curie – nhà khoa học đã phát hiện ra các nguyên tố phóng xạ cùng với người chồng cũng từng đoạt giải Nobel của bà là Pierre Curie; và đóng góp to lớn tới kiến thức khoa học về hiện tượng phóng xạ – và người nhận giải Nobel, Albert Einstein, nhà phát minh của thuyết tương đối. Richard Feynman, một người đoạt giải Nobel khác đã thay đổi cách thế giới hiểu về ánh sáng, cũng là một học giả về vật lý.
Ngoài ra còn có những người hiện còn sống và có tầm ảnh hưởng cũng có bằng cấp về vật lý, chẳng hạn Elon Musk chủ nhân của một chuỗi các công ty khởi nghiệp – người sáng lập nên công ty hàng không vũ trụ SpaceX và là đồng sáng lập công ty ô tô điện Tesla – và Lene Hau, một nhà vật lý ứng dụng tiên phong trong phương pháp làm chậm và thậm chí chặn sự chuyển động của ánh sáng.
Các lĩnh vực khác nhau của ngành Vật lý
Vật lý đã nâng cao hiểu biết của con người về âm thanh, ánh sáng và nhiệt độ, đồng thời làm giàu vốn kiến thức về điện, lực hấp dẫn, từ tính và lực cơ học. Các nhà vật lý học có thể tập trung vào nhiều chủ đề từ các vật thể nhỏ bé như nguyên tử và các hạt hạ nguyên tử đến những thứ khổng lồ như hành tinh và thiên hà. Đây là một ngành học phức tạp giải quyết nhiều yêu cầu khoa học từ nhiệm vụ khám phá các hạt nhỏ nhất bên trong nguyên tử đến các cuộc nghiên cứu về cơ chế hoạt động của hố đen. Lĩnh vực này cũng bao trùm các cuộc thảo luận về bản chất của vật chất tối hay những buổi tranh cãi về bản chất của thời gian.
“Nói chung, ba lĩnh vực của vật lý là lý thuyết, tính toán và thực nghiệm,” Effrosyni Seitaridou, phó giáo sư vật lý tại Đại học Emory của Đại học Oxford ở Georgia, giải thích trong trong email. “Mỗi lĩnh vực con của vật lý đều chứa ba lĩnh vực này.”
Cô ấy chú thích rằng vật lý có nhiều lĩnh vực con bao gồm:
- Thiên văn học và vật lý thiên văn
- Vật lý sinh học
- Vật lý hóa học
- Vũ trụ học
- Vật lý kĩ thuật
- Địa vật lý học
- Vật lý y tế
- Quang học
- Vật lý hạt
- Tính toán lượng tử
Seitaridou lưu ý rằng một số lĩnh vực vật lý liên ngành có tích hợp khoa học tự nhiên với khoa học xã hội, chẳng hạn như vật lý tâm thần học. Vật lý tâm thần học tập trung vào ảnh hưởng của các sự kiện vật lý lên nhận thức và quá trình tư duy của một người.
Công việc liên quan đến ngành vật lý
Theo như một bài thuyết trình PowerPoint về nghề nghiệp liên quan đến ngành vật lý được công bố bởi Crystal Bailey – quản lý chương trình hướng nghiệp tại tổ chức phi lợi nhuận của Hiệp hội Vật lý Hoa Kỳ, những người có bằng cấp về ngành vật lý có thể kiếm được nhiều công việc, nhiều nghề nghiệp bên ngoài môi trường học thuật. Sinh viên ngành Vật lý sau khi tốt nghiệp thường làm việc cho tổ chức tư nhân và đôi khi làm tại các phòng thí nghiệm của chính phủ.
Dữ liệu về tiền lương từ Cục Thống kê Lao động (Hoa Kỳ) cho thấy mức lương trung bình hàng năm của các nhà vật lý Hoa Kỳ tính đến tháng 5 năm 2019 là 122.850 đô la.
Ngoài ra, một báo cáo từ Viện Vật lý Hoa Kỳ cho thấy rằng những nhân viên có bằng đại học về vật lý thường xuyên sử dụng các kỹ năng đã đạt được trong thời còn đi học, chẳng hạn như giải quyết các vấn đề kỹ thuật và làm việc hiệu quả trong nhóm.
Sinh viên chuyên ngành Vật lý thường xuyên hợp tác với các bạn cùng lớp khi thực hiện các thí nghiệm, và giảng viên vật lý nói rằng trải nghiệm này giúp sinh viên chuẩn bị cho các dự án nhóm tại nơi làm việc. Theo như các giáo sư vật lý, những cá nhân có bằng vật lý cũng có khả năng định lượng, tính toán giỏi khiến họ trở thành những nhân viên tiềm năng mang lại tiềm năng sinh lợi đối với các nhà tuyển dụng.
Các tổ chức tài chính luôn chú ý đến sinh viên ngành vật lý vì ở họ có sự kết hợp hoàn hảo giữa các kỹ năng tốt về toán học và họ được đào tạo để áp dụng toán học vào mô hình hóa các vấn đề thực tế”, Jed Macosko, giáo sư vật lý tại Đại học Wake Forest ở North Carolina, giải thích trong email.
Ông lưu ý rằng các chuyên ngành vật lý có rất nhiều sự lựa chọn về nghề nghiệp. “Các công việc dành cho sinh viên tốt nghiệp ngành vật lý đa dạng hơn những gì mà hầu hết các chuyên ngành khoa học có thể tìm thấy. Chúng trải dài từ khoa học thuần túy, đến kỹ thuật, tài chính, chính sách công, và tất nhiên, đến cả giáo dục.”
Mocosko cho biết thêm, các cơ hội việc làm hấp dẫn cho sinh viên tốt nghiệp ngành vật lý là những ngành nghề có xu hướng liên quan đến kỹ thuật hoặc tài chính.
Dưới đây là danh sách các công việc mà bằng vật lý có thể trở nên có ích:
- Chuyên gia phân tích kinh doanh
- Chuyên gia phân tích dữ liệu
- Kĩ sư
- Luật sư bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ
- Chuyên gia vật lí
- Nhà nghiên cứu vật lý
- Giáo viên hoặc giáo sư vật lý
- Lập trình viên
- Chuyên gia quản lý dự án
- Nhà khoa học
Abhijeet Narvekar, Giám đốc điều hành của The FerVID Group, một tập đoàn tuyển dụng có trụ sở tại Houston đã viết: ngành công nghiệp dầu khí có xu hướng tuyển dụng các sinh viên tốt nghiệp ngành Vật lý vì kiến thức của họ có thể được áp dụng “cho các khía cạnh khác nhau của việc chiết xuất dầu.”
Một tấm bằng cử nhân vật lý có thể cung cấp nền tảng vững chắc cho việc học cao học ở một chuyên ngành khác như kinh doanh, luật hoặc y khoa, Rainer Martini, phó hiệu trưởng nghiên cứu sau đại học và phó giáo sư vật lý tại trường kỹ thuật và khoa học tại Viện Công nghệ Stevens ở New Jersey cho biết.
Việc sở hữu một nền tảng kỹ thuật về ngành vật lý rất hữu ích cho các ngành nghề có kết hợp khoa học với một lĩnh vực khác. Ví dụ, một trong những sinh viên của Martini đã làm việc cho một quỹ đầu tư và được giao nhiệm vụ tìm ra công nghệ nào có triển vọng và đáng để đầu tư.
Ông gợi ý rằng một lợi thế của việc nghiên cứu vật lý là có thể dễ dàng chuyển từ ngành vật lý này sang ngành vật lý khác vì chúng có liên kết với nhau.
Đào tạo vật lý cũng có thể giúp một người trở thành nhà phát minh hoặc doanh nhân trong lĩnh vực công nghệ, Martini gợi ý.
“Một tấm bằng vật lý là một con đường tuyệt vời để trở thành một doanh nhân”, ông cho hay, và thêm rằng việc giáo dục vật lý cho phép một người “nhìn ra giải pháp cho một vấn đề công nghệ” mà những người khác có thể không nhìn thấy. “Đột nhiên, bạn có được một sản phẩm có tiềm năng thực sự tuyệt vời – một phát minh mới – có thể giải quyết được một nhu cầu.”
(theo Ilana Kowarski/USnews.com)
Tham khảo danh sách Top 100 trường đào tạo ngành Vật lý & Thiên Văn tốt nhất thế giới năm 2020 (QS World University Rankings by Subject 2020: Physics & Astronomy) tại đây.
1